نفیس

آفرينش بدون الگو

 انسان عملا نمي تواند بدون الگو و نمونه كاري انجام دهد؛ بر اين اساس گمان مي كنيم كه وقتي خدا چيزي را خلق مي كند بايد صورتي ازلي و ابدي وجود داشته باشد تا خدا براساس آن صورت، هر چيز ديگري را خلق كند! اما بايد بدانيم كه آفرينش خدا براساس الگوگيري از الگوي قبلي نيست.

 برحسب فرض ذهن، وقتي ما خدا را در يك طرف قرار مي دهيم و همه عالم را در طرف ديگر، ديگر چيزي نيست كه بگوييم اين الگوي آفرينش است. اگر گفته شود: صورت هايي ذهني الگوي آفرينش است! مي گوييم: اين صورت ها مخلوق اند يا خالق؟

 اگر مخلوق اند كه جزء عالم اند، و اگر مخلوق نيستند بايد عين خدا باشند وگرنه كثرت در ذات خدا لازم مي آيد و هيچ كثرتي در ذات الهي نيست. پس هيچ نمونه اي براي هيچ موجودي قبل از آفرينش الهي وجود ندارد؛ لذا حضرت زهرا سلام الله عليها مي فرمايند: «وانثاها بلا احتداء امثله ،امتثلها كونها بقدرته؛ خدا الگوگيري نكرده است از مثال هايي كه آنها را سرمشق خودش قرار دهد و براساس آن ها خلق كند؛ تنها چيزي كه در پيدايش عالم موثر بوده قدرت خداست.»

 پرسش :

تفكر در ذات حق تعالي تا چه اندازه لازم است؟

پاسخ :

يكي از مباني خداشناسي اسلامي، بازشناسي و تفكيك شناخت ذات خدا از شناخت اوصاف و افعال اوست. شناخت ذات الهي براي هيچ موجود ديگري، از جمله انسان، ممكن نيست. يك دليل كوتاه و روشن اين مدّعا آن است كه ذات خداوند، نامحدود و غيرمتناهي است و ديگر موجودات، همگي محدود و متناهي‌اند و ناگفته پيداست كه موجود محدود را راهي به سوي شناخت نامحدود نيست و مبناي فلسفي اين استدلال آن است كه علم و شناخت همواره مستلزم نوعي احاطة عالم بر معلوم است و از آن جا كه احاطة موجود محدود بر ذات نامحدود ممكن نيست، آگاهي موجود بر ذات نامحدود امكان ندارد؛

در آیات پایانى سوره «حشر» چه اوصافى از خداوند ذکر شده؟

در مجموع این آیات سه آیه آخر سوره «حشر» علاوه بر مسأله توحید که دو بار تکرار شده، هفده وصف از اوصاف خدا آمده است به این ترتیب:

کمتر کسی است که نام و آوازه این عارف و دانشمند بزرگ و سرشناس را نشنیده باشد. او فقه و تفسیر و هیأت و ریاضیات را به طّلاب علوم تدریس می کرد و در زهد و ریاضت سرآمد عصر خویش بود.

حاج شیخ حسن علی اصفهانی نخودکی در محله معروف جهان باره اصفهان که می گویند میهمان سرای سلطان سنجر بود، به دنیا آمد. او علوم مقدماتی را از پدر و معلمان دیگر فرا گرفت. پدرش او را از همان کودکی در هر سحرگاه بیدار و با نماز و دعا آشنا می کرد و از آن به بعد، تا 15 سالگی بیشتر شب ها را تا صبح بیدار می ماند و بعدش هم تا پایان عمرش هر سال ماه های رجب، شعبان، رمضان و ایام البیض را روزه بود و شب ها تا صبح بیتوته می کرد.

خواندن و نوشتن و زبان و ادبیات عرب را در اصفهان یاد گرفت و بعد از آن به مشهد آمد و یک سالی در این شهر اقامت کرد و برای تکمیل علوم به نجف مشرف شد.

پیامبر اکرم (ص) امّی بود. مقصود از امّی بودن آنست که کتابی نمی خواند و نمی نوشت. قرآن کریم به صراحت فرموده:"ولا تخطّه بیمینک" یعنی تو آنرا بدستت نمی نوشتی. پیامبر اکرم نمی نوشت نه آنکه نمی توانست بنویسد. پیامبر اکرم کتاب نمی خواند نه آنکه نمی توانست بخواند. اگر کسی دارای علم غیب یا علم لدنّی باشد او هرچه را اراده کند خواهد فهمید، آری آنحضرت نمی خواند و نمی نوشت یعنی امّی بود. " نگار من که به مکتب نرفت و خط ننوشت". این نیز روشن است که علم به معنای خواندن و نوشتن نیست. خواندن و نوشتن"سواد " است نه علم. روشن بینی و حکمت و بصیرت و آگاهی به حقایق اشیاء را علم گویند. چه بسیار کسانی که می خوانند و می نویسند ولی عالم نیستند. " ربّ عالم قد قتله جهلهُ" یعنی چه بسیار عالمانی که جاهل بوده و جهل، آنان را به هلاکت رسانده است.

بهرحال رسول خدا صلی الله علیه و آله به غمزه نکته آموز صد معلم بود در حالیکه نمی خواند و نمی نوشت. اگر تمام مردم مکه و مدینه مانند بوعلی سینا و فارابی و صدرالمتالهین بودند صحیح بود که گفته شود: "هو الذی بعث فی الامیین رسولاً" و اینان همه ریزه خواران سفره پیامبر اکرم (ص) هستند.

پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله بقیه معصومین از اهل بیت علیهم السلام همه آنان قلم بدست بوده و هم خودشان می نوشتند و هم اصحاب خود را به نوشتن ترغیب می نمودند. در میان ائمه اطهار علیهم السلام شاید حضرت امام جعفر صادق علیه السلام بیش از همه آن بزرگواران کتاب نوشته باشد همانگونه که حدیث نیز بیش از بقیه بیان کرده اند.

شهید اول در مقدمه کتاب" الذکری" می گوید: "امام صادق علیه السلام چهار صد کتاب شخصاً نوشتند و اصحاب آنحضرت چهار هزار کتاب نوشته اند".

متاسفانه نه تنها کتابهای امام صادق مفقود شده و به ما نرسیده اند بلکه نام آن کتابها نیز برای ما نقل نشده است. چقدر جای تأسف است که مرحوم صدوق در " من لایحضر الفقیه" می گوید دستخط ائمه علیهم السلام نزد من موجود است، ولی بر اثر بی دقتی و اهمال، اینها از بین رفته و به ما نرسیدند. ما در اینجا چند کتابی که اینک وجود دارد و به حضرت امام صادق(ع) نسبت داده شده است را معرفی می کنیم.

اززمانیکه به بهانه گزارش صد روزه رئیس جمهور وهیئت دولت در رسانه ملی حضور بسیار غلیظی پیداکردند همه ما با حساسیت وامیدوارانه گزارشها را رصد کردیم چیزی که روشن شد این بود که دست دولت خالی است وهیچ اقدام خاصی که حاکی از آینده روشن باشد صورت نگرفته است 

ولادت حضرت مهدی صاحب الزمان ( ع ) در شب جمعه ، نيمه شعبان سال 255يا 256 هجری بوده است . پس از اينکه دو قرن و اندی از هجرت پيامبر ( ص ) گذشت ، و امامت به امام دهم حضرت هادی ( ع ) و امام يازدهم حضرت عسکری ( ع ) رسيد ، کم کم در بين فرمانروايان و دستگاه حکومت جبار ، نگراني هايی پديد آمد . علت آن اخبار و احاديثی بود که در آنها نقل شده بود : از امام حسن عسکری ( ع ) فرزندی  تولد خواهد يافت که تخت و کاخ جباران و ستمگران را واژگون خواهد کرد و عدل و داد را جانشين ظلم و ستم ستمگران خواهد نمود . در احاديثی که بخصوص از پيغمبر ( ص ) رسيده بود ، اين مطلب زياد گفته شده و به گوش زمامداران رسيده بود . در اين زمان يعنی هنگام تولد حضرت مهدی ( ع ) ، معتصم عباسی  ، هشتمين خليفه عباسی ، که حکومتش از سال 218هجری آغاز شد ، سامرا ، شهر نوساخته را مرکز حکومت عباسی  قرار داد . اين انديشه - که ظهور مصلحی پايه های حکومت ستمکاران را متزلزل مي نمايد و بايد از تولد نوزادان جلوگيری کرد ، و حتی مادران بيگناه را کشت ، و يا قابله هايی را پنهانی به خانه ها فرستاد تا از زنان باردار خبر دهند - در تاريخ نظايری دارد . در زمان حضرت ابراهيم ( ع ) نمرود چنين کرد . در زمان حضرت موسی ( ع ) فرعون نيز به همين روش عمل نمود . ولی خدا نخواست . همواره ستمگران مي خواهند مشعل حق را خاموش کنند ، غافل از آنکه ، خداوند نور خود را تمام و کامل مي کند ، اگر چه کافران و ستمگران نخواهند . در مورد نوزاد مبارک قدم حضرت امام حسن عسکری ( ع ) نيز داستان تاريخ به گونه ای  شگفت انگيز و معجزه آسا تکرار شد . امام دهم بيست سال - در شهر سامرا - تحت نظر و مراقبت بود ، و سپس امام يازدهم ( ع ) نيز در آنجا زير نظر و نگهبانی حکومت به سر مي برد . " به هنگامی که ولادت ، اين اختر تابناک ، حضرت مهدی ( ع ) ، نزديک گشت ، و خطر او در نظر جباران قوت گرفت ، در صدد بر آمدند تا از پديد آمدن اين نوزاد جلوگيری کنند ، و اگر پديد آمد و بدين جهان پای  نهاد ، او را از ميان بردارند . بدين علت بود که چگونگی احوال مهدی ، دوران حمل و سپس تولد او ، همه و همه ، از مردم نهان داشته مي شد ، جز چند تن معدود از نزديکان ، يا شاگردان و اصحاب خاص امام حسن عسکری ( ع ) کسی او را نمي ديد . آنان نيز مهدی  را گاه بگاه مي ديدند ، نه هميشه و به صورت عادی " .

 نگاهی به جایگاه عقل، خرد، عاقلان و خردورزان در کلام عالم و اندیشمند اهل بیت حضرت علی بن موسی الرضا (که درود خدا بر او باد)

گلچین خبرآنلاین از احادیث امام رضا(ع) درباره خردورزی را به نقل از دانشنامه امام رضا در ادامه می خوانید.

 این روزها شیوه پاسخگویی دولت‌مردان در حاشیه جلسات دولت به‌گونه‌ای شده که پس از ایجاد محدودیت‌های مکرر و متعدد، بیم آن می‌رود ارتباط مستقیم دولت راست‌گویان با اصحاب رسانه به مرور قطع شود.

میشل سلیمان، رئیس جمهور لبنان روز هشتم دیماه هم زمان با حضور رییس جمهور فرانسه در ریاض و تشییع جنازه محمد شطح که در حادثه تروریستی ستارکوی بیروت ترور شده بود، از کمک سه میلیارد دلاری پادشاهی سعودی به ارتش لبنان جهت خرید تسلیحات نظامی از فرانسه خبر داد. رییس جمهور لبنان در پایان سخنانش بر خلاف عرف دیپلماتیک شعار داد: زنده باد ارتش لبنان، زنده باد پادشاهی سعودی، زنده باد لبنان... .

 اگر کسی بخواهد با پیمودن راه گناه به مقصد صحیح برسد، زود‌تر از دیگران هدف را از دست می‌‏دهد و به دام خطر می‌‏افتد؛ چنانکه اگر هدف باطل باشد و راه نیز باطل، کیفر مضاعف دارد.، قیام سالار شهیدان به دنبال قیام انبیای گذشته، به مردم جهان تفهیم می‌‏کند که نظام حق، کدام است و نظام باطل کدام. امام حسین (ع) برای تحقیق و تفهیم این مطلب، چاره‏ای جز نثار خون و ایثار فرزند و مال و جان نداشتند؛

روزنامه دیلی میل، مصادره صدها انجیل حاوی نام الله از سوی مسوولین امنیتی مالزی را دلیلی بر افزایش تعصب های دینی در این کشور دانست.

یکی از برداشت‌های نادرست، وهابیت نگاه آنان به عالم پس از مرگ و جایگاه اموات در برزخ و رسیدن ثواب عمل نیک و پاداش به درگذشتگان است. حضرت آیت‌الله سبحانی با استناد به منابع روایی اهل سنت، به این عقیده نادرست وهابیت پاسخ داده اند که در ادامه می خوانید.

موضوع سخن ما این است که آیا گذشتگان، از اعمال ما مى توانند بهره مند شوند یا نه. و به تعبیر دیگر، اگر ما عمل نیکى را انجام دهیم و ثواب آن را به پدر و مادر و بستگان خود که در قید حیات نیستند هدیه کنیم، آیا عمل ما بحال آنان سودى دارد یا نه؟

سوال: منظور از خودسازي چيست خود جسمانيمراد است، يا خود روحاني يا هر دو؟
پاسخ: در پاسخ به اين سوال ابتدا موضوع خود سازي و سپس مفهوم آن را توضيح خواهيم داد.
موضوع خود سازي: موضوع اصلي خود سازي در مباحث اخلاقي و به طور كلي، موضوع اصلي دين، روح و بعد معنوي انسان است، نه بدن مادي او؛ زيرا اين وظيفه علوم زيستي و طبيعي است كه در مورد ساختار و كيفيت، رشد، بيماري هاي بدن و درمان آنها مطالعه و تحقيق نمايند. بدن، در اين ميدان، صرفا به عنوان ابزاري تحت اختيار و فرمان روح به كار گرفته مي شود.

در محضراستاد امجد:

1- هر وقت گرفتاری داشتید به سجده بیفتید و ذکر یونسیه را بگویید. لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ

2- غیر از چهارده معصوم نمی شود از کسی دفاع مطلق کرد، حتی عرفا.

3- نگران کردن پدر و مادر-ولو یک دقیقه-گناه است. اگر می خواهی به منزل دیر بروی ، زنگ بزن اطلاع بده تا نگران نشوند

حقیقت و گستره هر چیز را از درك نحوه هستی آن می توان بدست آورد، بنابراین از آنجا كه در شب معراج (و در واقع در برزخ نزولی) چهره ملكوتی نماز برای مقام ختم مرتبت جلوه نمود،[1] و در قبر (در واقع در برزخ صعودی) برای مومن نماز گزار متمثل می شود،[2] بخوبی می توان فهمید كه نماز فراتر از وجود اعتباری دنیایی كه به صورت اركان مخصوصه تحقق پیدا می كند، دارای وجود حقیقی و عینیت ملكوتی نیز هست. به دلیل این ویژگی نماز است كه برخی از معارف دینی بخوبی در آن تجلی كرده و در واقع گستره هستی نماز تجلیگاه بسیار دیگری از معارف دینی نیز هست كه در این جا به نمونه هایی از آن اشاره می شود:

سال ها پیش استاد حکیمی در یکی از نوشته هایش که در مجلة همشهری ماه (ش۹) متشر شده بود از عقل خود بنیاد دینی سخن گفت و سپس در کتاب ها و مقالات دیگری در این باره روشنگری هایی افزود. اکنون پس از گذر سال ها، هنوز پرسش های متعددی در باره ماهیت این عقل بر سر زبان هاست. هم چنان که نقد ونظر هایی نیز ابراز شده است. جدید ترین آن ها در خبر مناظره ای برگزار شده در مؤسسه “فهیم” که خبرگزاری رسا منتشر کرده، چنین است: «قبول کردن عقل خودبنیاد که مکتب تفکیک بیان می‌کند، لازمه‌اش تن دادن به نسبیت گرایی است بدین معنا که همه گفتمان های دینی حق است چون همه برای خود عقلی دینی دارند.»

هر چه پیشتر می روم برخورد گذشتۀ جامعۀ اسلامی و تاریخ مسلمانان با مسئلۀ زندگی پیامبر(ص) برایم ناراحت کننده‌تر و دردآورتر می شود. هر سالی که می‌گذرد عمق فاجعه بار عملکردها در بارۀ زندگی و تاریخ پیامبر برایم بیشتر آشکار می‌گردد. شاید بتوان برخوردهایی را که با درک به ظاهر ناخوشایند من ممکن است صورت بگیرد، دسته بندی کرد. گروه اول کسانی هستند که این نوع نگاه را بدبینانه می بینند. این گروه می‌توانند ما را به تندروی و افراط متهم کنند. گروه دوم ما را به انفعال و برخورد انفعالی در برابر جو موجود فعلی علیه خشونت و خشونت گرایی متهم می دانند

هر قدر او آرام و بی‌سر و صدا می‌رود و می‌آید و کار‌هایش را انجام می‌دهد، بیرون از مرزهای جمهوری اسلامی در مورد او، خیلی خبر‌ها هست. آن‌ها از او و سپاه تحت امرش می‌ترسند و همین ترس سرآغاز خبرهای بعدی است، آن‌ها او را تروریست می‌خوانند، بار‌ها و بار‌ها تحریمش می‌کنند، به او اتهام دخالت در امور سایر کشور‌ها را می‌زنند، او را فردی بسیار قدرتمند در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی در خاورمیانه توصیف می‌کنند، او را متهم پرونده ترور رفیق حریری می‌دانند و سرانجام آنکه، آن‌ها در کنگره امریکا، صریحاً و رسماً پیشنهاد ترور او را می‌دهند! شاید این همه تعارضات رفتاری و گفتاری برای قاسم سلیمانی تعجبی هم نداشته باشد.

فرمانده سپاه قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شهرستان سیرجان با تاکید بر اینکه کشورمان با تکیه بر ولایت توانسته استکبارگران را به زانو در آورد، گفت: در حال حاضر آمریکا از لحاظ سیاسی، اقتصادی و نظامی فرو ریخته است.

روند توهین به اعتقادات و ارزش‌ها مذهبی و دینی مردم ایران که در دوران اصلاحات به طور جدی از سوی برخی محافل خاص و توسط رسانه‌های زنجیره‌ای دنبال می‌شد، پس از یک دوره چند سالهٔ سکوت و فعالیت‌های پشت پرده، مجددا به طور صریح فعال شده و خط خطرناک تهاجم به باورهای اعتقادی ایرانیان را هدف گرفته است؛ روندی که از مقاله موهن روزنامه «بهار» و زير سوال بردن ولایت امیرالمومنین (ع) آغاز شد و با تحریف زیارت عاشورا توسط نشریه «همشهری جوان» و اهانت به حضرت فاطمه زهرا (س) توسط مجله «چشم انداز» دنبال شد و اکنون به مخالفت با نص قرآن در روزنامه «قانون» رسیده است. 

 پیامبر اکرم (ص): نسبت‏ به پدر و مادر نیکوکار باش تا پاداش تو بهشت‏ باشد ولی اگر عاق آنها شوی جهنمی خواهی بود.
اصول کافی، ج ۲، ص ۳۴۸

در قرآن کریم عذاب‌های روحی دوزخیان در آیات متعدد و به مناسبت‌های مختلف بیان شده است. در این فرصت به عنوان نمونه به برخی از آنها اشاره می‌شود

:دو رکعت نماز حاجت جهت نزدیکی به خداوند
دو رکعت نماز حاجت قربة الی الله روز ۴ شنبه بخواند  سپس ۴۰ بار  سوره ی (کوثر) را بخواند. به مالی فراوان دست یابد انشاءالله
۲:دو چوب همراه میت در قبر:
در روایت از امام صادق :تا هنگامی که این دو چوب مرطوب است،عذاب از او برداشته میشود
۳:همجوار شدن با پیامبر خدا با دو رکعت نماز:

سعد و نحس بعضی ایام در اسلام به خاطر وقایعی که در آن اتفاق افتاده، پذیرفته شده است تا به این وسیله مردم به وقایع گذشته توجه کنند و از آن عبرت‌ گرفته و برای دفع آن به خدا متوسل شوند

درباره این‌که چرا شمر گلوی مبارک امام حسین(ع) را از جلو نبرید با توجه به نقل‌هایی که برای چگونگی شهادت امام حسین(ع) وارد شده، می‌توان چند احتمال داد

الهی …
سه خصلت است که نمی گذارد از درگاهت چیزی بخواهم ،
و فقط یک خصلت است که مرا به آن ترغیب می کند